Kara Para Aklama Nedir ?

---

 

Kara para, kaçakçılık, uyuşturucu ticareti, yasadışı silah transferi, yolsuzluk, vergi kaçırma ve fuhuş gibi yasadışı faaliyetlerden elde edilen para, mal veya değerlerdir.

Karapara, kaynağına göre;

• Başlangıcından itibaren yasadışı faaliyetlerden elde edilen gelirler
• Başlangıçta paranın kaynağını oluşturan faaliyet yasal olmakla beraber daha sonra sahte fatura düzenlenerek veya vesikaları tahrif etmek sureti ile yapılan vergi kaçakçılığı ile elde edilen gelirler

olarak iki gruba ayrılabilmektedir.

Suç gelirlerinin çoğunlukla nakit olması sebebiyle serbestçe ve kısa sürede kullanılmaları çok zordur ve bu gelirlerin yasadışı faaliyetlerden elde edildiğinin tespit edilmesi halinde hem bu paralara el konulacak olması hem de para ve hapis cezalarının var olması sebebi ile elde edilen kara paranın aklanması amaçlanmaktadır.

Suç gelirlerinin aklanması; yasadışı faaliyetlerden elde edilen gelirin kaynağının gizlenerek, meşru görünüm kazandırılması ve yasal olarak kullanılabilir hale getirilmesidir.

Karaparanın kaynağını oluşturan suçların ve karapara aklama suçunun neden olduğu sosyal, ekonomik, siyasi sıkıntılardan kurtulmanın yolu ise bu suçları işleyen örgütlerle mücadele ederek ortadan kaldırılmasıdır. Bunun için de bu örgütleri finanse eden karapara ve karapara aklamanın önüne geçmek ve sorunu kaynağında çözmek gerekmektedir.

 

Karaparanın aklanması için kullanılan kurum ve yöntemler şunlardır:

• Mantarlama (Smurfing)
• Fiktif veya yanlış isim ile hesap açma
• Finansal kuruluşlarla iş birliği yapmak
• Nakit kaçakçılığı
• Döviz büfeleri
• Yabancı finansal kuruluşlarla iş birliği
• Sahte veya muhteviyatı itibari ile yanıltıcı ithalat/ihracat faturaları
• 900’lü telefon hatları
• Sigorta Poliçeleri
• Talih oyunlarından kazanılan ikramiyeler
• Gazinolar, kumarhaneler vb. işletmeler
• Yabancı ülkelerdeki temsilcilikler

 

Karapara aklama ile mücadeleye yönelik mevzuatların standardizasyonu ile üye ülkeler arasında sürekli bilgi değişiminin tesis edilmesi amacıyla Mali Eylem Görev Grubu (Financial Action Task Force) kurulmuştur.

FATF’a Türkiye de dahil olmak üzere 39 ülke üyedir. FATF tarafından yapılan çalışmalar sonucunda karaparanın aklanması ile ilgili olarak 110 adet tavsiye kararı belirlenmiştir.

FATF tavsiye kararlarından; müşterinin kimlik bilgilerinin tespitine ve kayıtların saklanmasına ilişkin kurallar bu anlamda önem arz etmektedir. Finansal kuruluşlar, sırdaş hesap veya sahte isim verildiği açıkça belli olan hesaplar açmamalıdırlar. Yasal belgelerle müşterilerin kimliklerini tespit etmeleri ve kimlik tespitine ilişkin kayıtları saklamaları gerekmektedir.

Finansal kuruluşlar, denetimler sırasında, gelecek bilgi taleplerini yanıtlayabilmek için, en az beş yıl süreyle yerel veya uluslararası işlemlere ilişkin tüm kayıtları saklamalıdırlar.

Finansal Kuruluşlar, görünür yasal ve ekonomik amacı olmayan alışılmadık büyük çaplı karmaşık işlemlere özel dikkat göstermelidir. Mümkünse, böyle işlemlerin amacı ve kaynağı araştırılmalıdır.

Eğer finansal kuruluşlar, paranın suç kaynaklı bir faaliyetten elde edildiğinden şüphelenirlerse, vakit kaybetmeksizin yetkili makamlara şüpheli işlem bildiriminde bulunmak zorundadır.

Bu anlamda finansal kuruluşlar, risk temelli yaklaşımla bu sorumluluklarını yerine getirmek, müşterilerinin gerçekleştirdiği iş ve işlemleri sürekli ve kesintisiz izlemek durumundadır.

---